ثریا ندیم پور: سیستم پارلمانتاریسم غیر متمرکز در سوئد

مجری: بطور خلاصه تعریف کنید وقتی آمدید سوئد، نگاه شما چگونه بوده و از تحصیلات وکارهای که انجام دادید برای شنوندگان وببینندگان ارائه کنید

ثریا: من وقتی سوئد آمدم فکر کردم بهتر است حالا که این امکان را پیدا کردم که بیایم اروپا، از این موقعیت استفاده کنم و تجربیات خاص خودم را بدست آورم تا شاید در اینده این تجربیات برای ایران مثمر ثمر باشد .

من در ایران زمین شناسی خواندم ودر سوئد سیستم های مختلف انرژی که شامل انرژی خورشیدی ، انرژی باد، انرژی آب و انرژی ناشی از سوخت زباله ها وارتباط این انرژیِ های نو با محیط زیست وتاثیرش بر روی ان را خواندم. در رابطه با تحصیلات ام در سوئد شغل های مختلفی داشتم. وتحقیقات گوناگونی در رابطه با محیط زیست ،از جمله تحقیقی در مورد زباله های الکترونیکی و تاثیرش روی محیط زیست ،تحقیقی درمورد تاثیر آب باران روی جاده ها بر روی اب های زیر زمینی و رشد گیاهان اطراف جاده ها و…

آخرین شغل ام مسئول رعایت محیط زیست در بازسازی و ساختمان سازی بیمارستان های اوپسالا بودم که درهمین رابطه طرحی برای کلاس بندی ساختمان های بیمارستانی از نقطه محیط زیستی ایجاد کردم . این طرح درسوئد خیلی مورد استقبال قرار گرفته است

من همزمان چند سالی یک شرکت خصوصی در زمینه اموزش محیط زیست داشتم که حاوی تجربیات کاری در بخش خصوصی بود.

من همزمان با کار اداری ، فعالیت سیاسی داشته ام وحدود سی سال است که با حزب سوسیال دمکرات سوئد همکاری می کنم. مسئولیت های حزبی مختلفی ازجمله ؛جز هئیت رهبری– سیاسی اداره محیط زیست ،اداره فرهنگ وهنر،اداره اموزش و پرورش،اداره املاک شهرداری،جزو هئیت ژوری دادگاه شهری و در حال حاضر جزو هئیت رهبری سیاسی اداره کار شهر هستم همزمان عضو هئیت رهبری سیاسی سازمان زنان سوسیال دمکرات شهر هستم .ودر کنار اینها در دیگرشوراهای زنان هم فعالیت داشتم.

علاوه بر اینها در رابطه با جذب خارجیان به بازار کار سوئد ،خیلی فعالیت داشتم. سی سال پیش نیروی کار ودانش خارجیان برای بازارکار پدیده ای ناشناخته بود واین دو نسبت بهم کاملا بیگانه بودند . بازار کار علیرغم ساپورت های مالی دولت در رابطه با استخدام خارجی ها، عکس العمل منفی نشان میداد.

مجری: با توجه به تجربیاتتان فرق بین سوسیال دمکراسی وکمونیست ایرانی وخاورمیانه ای چیست؟

ثریا:وقتی من آمدم به اروپا و این امکان را بدست اوردم که دریک فضای بازسیاسی ایدئولوژی های مختلف وتاثیرات انرا در زندگی انسان ها مورد مطالعه قرار دهم از فرصت استفاده نمودم و مروری بر کمونیسم و تاثیر ان در زندگی انسان ها نمودم. وقتی متوجه شدم که کشور های کمونیستی موفق نشدند ان آمال و آرزو هایی که در کمونیزم تعریف شده پیاده کنند و مردم را نه تنها نتوانستند خوشبخت نمایند بلکه در فقر وگرسنگی غرق نمودند. وهمزمان برای ادامه حیات خود از تفتیش عقاید شدیدی استفاده می نمایند. بعد از بررسی ارزش های بنیانی احزاب مختلف حزب سوسیا ل دمکرات را انتخاب نمودم.

فرق اساسی بین سوسیال دمکراسی و سوسیالیسم این است که سوسیالیسم دوره گذاربه ان آمال های کمونیستی را با دیکتاتوری پرولتاریا پیش میبرد. در حالیکه سوسیال دمکراسی دوره گذار را با دمکراسی و شرکت تمام اقشار و طبقات جامعه پیش میبرد.

وقتی در سوسیالیسم صحبت از دیکتاتوری است فرقی نمیکند دیکتاتوری چه طبقه ای بر طبقه دیگر است بالاخره دیکتاتوری ، دیکتاتوری است و طبقه دیگرکه در اینجا به اصطلاح بورژوازی است را خفه می کند. واین به این معنا است که همه انسان ها در چنین جامعه ای دارای حقوق برابر نیستند.

سوسیال دمکراسی در واقع ضمن اینکه جامعه را بطرف جامعه ای که در آن انسان ها بطور مساوی از حق اموزش ، بهداشت و درمان, وسایر حقوق انسانی برخوردارند همزمان انسان ها از حق ازادی بیان ، آزادی اندیشه و ازادی انتخاب ادیان برخوردار میباشند.

سوسیال دمکراسی از خصوصیت مثبت جامعه سرمایه داری , یعنی اجازه رشد سرمایه که خود نیز ایجاد کار میکند وباعث شکوفایی جامعه میشود برخوردار است. ومالیات بر سود سرمایه را خرج رفاه عمومی می کند. سیستم سوسیال دموکراسی از رشد بی رویهسرمایه که موجب اختلاف طبقاتی شدید میشود جلوگیری می نماید.

شیوه اداره جامعه دریک کشور سوسیال دمکراتیک بشکل پارلمانتاریسم میباشد و همه افراد جامعه از حق و حقوق برابر برخوردار هستند.

مجری : درمورد سیستم اداری سوئد توضیح دهید

ثریا: هر چهار سال یکبار مردم سوئد به پای صندوق های رای میروند وبه سه پارلمان ، پارلمان مرکزی( همان مجلس کشوری) ،پارلمان استان و پارلمان شهر رای میدهند این بدین معناست که هر حزبی سه لیست از اعضای خودش که بطور دمکراتیک انتخاب کرده تهیه میکند و این سه لیست را به مردم معرفی میکند. بعد هرکسی به پارلمان مرکزی ،پارلمان استان وپارلمان شهر رای میدهد. . در ضمن الزامی نیست که فرد در انتخاب خود هر سه پارلمان را از یک حزب انتخاب کند

یک نفر میتواند برای پارلمان شهر فرضا لیست چپ را انتخاب کند برای ولی برای پارلمان استان فکر کند که نظراتی که حزب سوسیال دمکرات ها برای حل مسائل مربوط به استان مطرح میکنند به نظرات او نزدیک تر است در نتیجه برای پارلمان استان لیست سوسیال دموکرات ها را انتخاب میکند. بطور خلاصه میتوان گفت فرد میتواند هر طور که میخواهد این سه رای خود را خرج میکند.

بعد از اتمام انتخابات هر پارلمانی دولت خودش را تشکیل میدهد یعنی پارلمان مرکزی دولت مرکزی را تشکیل می دهد ، پارلمان استان دولت خود و نیز پارلمان شهر دولت شهر را تشکیل میدهد.

در پارلمان به نسبت اینکه چه حزبی بالاترین رای را آورده باشد آن حزب نخست وزیر و نیز دولت را تعیین می کند.

دولت مرکزی در تمام استان ها ارگانی را بنام استانداری تشکیل میدهد. استانداری قدرت سیاسی ندارد اما بعنوان بازوی دولت مرکزی در سطح استان عمل میکند. مهمترین وظیفه استانداری کنترل ارگانهای اجرایی در سطح استان از نظر پیشبرد اهداف تصویب شده توسط پارلمان مرکزی و دولت مربوطه اش در زمینه های گوناگون از جمله خدمات شهری و محیط زیست است. استانداری همزمان مسائل و نیاز های استان را به دولت انتقال می دهد. دوره ای بحث بود که ارگان استاندادری بردارند.

قدرت اصلی در سطح استان و شهرستان در دست پارلمان های مربوطه استان و شهرستان میباشد.

سیستم مالیاتی سوئد:

مالیات شهری: تمام شهروندان هر شهر به اضافه شرکت های خصوصی وکارخانه های موجود درآن شهر در وهله اول مالیات اشان را برای امور اداره شهر به پارلمان شهر می دهند . این مالیات ها خرج تمام امور خدماتی شهرو حقوق کارمندان مربوطه میشود .سقف این مالیات را با توجه به مخارج شهر پارلمان شهر تعیین می کند. این بودجه زیر نظر پارلمان بین ادارات مختلف تقسیم میشود. بودجه هر اداره هم بنوبه خود زیر نظر ارگان رهبری-سیاسی اداره مربوطه هزینه میشود.

هراداره ماهی یکبار گزارشی از وضعیت کار های انجام شده ویا به تاخیر افتاده ، احیانا شکایات مردم در رابطه با سرویس دهی اداره ونیزهمچنین وضعیت ماهانه بودجه بوسیله مسئولین مربوطه به ارگان رهبری-سیاسی اداره داده میشود. تمام این گزارشات علنی هستند و روی نت گذاشته میشوند و قابل دسترسی برای روزنامه نگاران و عامه مردم میباشند. گذشته از این، بودجه تمام ارگان ها یا ادارات شهر سالانه توسط گروه بازرسان که متشکل از نمایندگان احزاب مختلف هستند و توسط پارلمان شهر انتخاب شدند ، کنترل میشود.

وظایف اداره خدمات شهری بین دولت شهر و دولت استان تقسیم می شود. مثلا خدماتی چون اداره بیمارستان ها و موزه ها بعهده دولت استان است.

پارلمان شهر مسئولیت گرفتن و تعین سطح مالیات بر درامد شهروندان وسایر ارگان های پول ساز جامعه را بعهده دارد. پارلمان شهر بخشی از درامد ناشی از مالیات را در اختیار پارلمان استان برای هزینه خدمات در حیطه مسئولیت استان، میگذارد.

پارلمان شهر در صورت کمبود بودجه برای ارائه خدمات شهری می تواند مالیات بر درامد را سالانه بالا ببرد .

هر شهروندی بسته به میزان در امد سالانه اش مالیات شهری میدهد. اگر درامد فرد ی از حدی (پارلمان مرکزی سطح ان را تعین میکند) بالاتر رفت ، در امد فرد مربوطه شامل مالیات دولتی هم میشود.

اداره کلیسا ها شامل پرنسیپ اداره ادارات مختلف شهری می باشد به معنا که نمایندگان مردم یعنی نمایندگان احزاب مختلف به همان صورت که در نحوه اداره خدمات شهری و بودجه مربوط به ان نقش ایفا می کنند یعنی مسئول هستند در اداره کلیسا و بودجه اش نیز دخالت مستقیم دارند.

وظایف پارلمان ودولت استان:

پارلمان استان که با رای مستقیم مردم انتخاب شده است دو ارگان بوجود می اورد ، یکی کمیته بازرسی که اعضاء ان ازبین افراد پیشنهاد شده از طرف احزاب مختلف به پارلمان ،انتخاب میشوند و دومین ارگان ، دولت استان است که اعضاء ان نیزازبین افراد پیشنهاد شده توسط احزاب مختلف به پارلمان ، انتخاب می شوند. دولت استان ارگان اجرایی پارلمان استان میباشد.

در زیر پارلمان استان سه اداره بسیار مهم وجود دارد : اداره ترافیک بین شهری ، اداره فرهنگ وهنر، اداره بهداشت ودرمان.

این ادارت توسط ارگان های رهبری-سیاسی اداره میشوند. اعضاء این ارگان ها از طرف احزاب مختلف به پارلمان پیشنهاد میشوند و پارلمان از طریق رای گیری انها را انتخاب می کند. مسلما تعداد نمایندگان احزاب مختلف در ارگان های رهبری ارتباط مستقیم با میزان رای ان ها است که در انتخابات بدست اورده اند. افراد پیشنهاد شده از طرف احزاب مختلف , افراد عادی عضو هستند که به نسبت علائق اشان به مسائل مختلف از طرف حزب مربرطه خود به پارلمان استان پیشنهاد میشوند. انتخابات ارگانهای شهری هم شامل همین پرنسیپ میشود.

پارلمان استان سعی میکند تمام امکانات خدماتی تحت مسئولیت خود را بطور عادلانه بین شهر های استان مربوطه تقسیم کند.

در ضمن برای پایین نگه داشتن هزینه های خدماتی و نیز در نظر گرفتن مسائل مربوط به محیط زیست همکاری های مشترکی بین استانهای مختلف در چارچوب حیطه مسئولیت ان ها بخصوص در زمینه بهداشت و درمان صورت میگیرد.

وظیفه کمیته بازرسی، کنترل کیفیت خدمات ارائه شده و بودجه مربوطه میباشد. انچه که قابل توجه میباشد اینست که مسئول کیفیت و کمیت خدمات و بودجه مربوط به ان چه در سطح استان و چه در سطح شهری در نهایت بعهده سیاسیون نشسته در پارلمان های مربوطه میباشد . واین سیاسیون و احزاب مربوطه اشان است که جوابگوی مردم میباشند. تمام جلسات ماهانه پارلمان استان و دولت مربوطه اش و همچنین جلسات ارگانهای رهبری-سیاسی ادارات زیر نظر پارلمان استان صورت جلسه میشود واین صورت جلسه ها علنی و قابل دسترس ژورنالیست ها و عامه مردم میباشند.

وظایف پارلمان و دولت شهر:

پارلمان شهر تمام اقتصاد شهر را در دست دارد و تعیین می کند چه بودجه ای به ادرات مختلف داده شود . اداره تمام ادارات بوسیله ارگان های رهبری-سیاسی اداره میشوند و اعضائ ان متشکل از اعضائ احزاب مختلف است که بوسیله پارلمان شهر انتخاب میشوند. ارگان رهبری-سیاسی هر اداره ای حیطه وظائف و مسئولیت مدیر عامل ان اداره را تعین میکند. مدیر عامل و مسئولین بخش های مختلف اداره در جلسات ماهانه موظف هستند که گزارشی از فعالیت بخش های مختلف اداره ، کار های انجام شده وارتباط ان با اهدافی که هیئت رهبری- سیاسی اداره برای مسئولیت ها و وظائف ان اداره در نظر گرفته است. بهمراه گزارش مالی ماهانه داده می شود. در ضمن اگر شهروندی در رابطه با اداره شکایتی کتبی به اداره فرستاده باشد باید در گزارش ماهانه درج شود. مدیر عامل در مقابل هیئت رهبری جوابگو است.

وقتی شکایتی وارد یک اداره می شود بلافاصله شماره ثبت می خورد و اتوماتیک روی نت می رود و ژورنالیست ها به ان دسترسی خواهند داشت.

کسانی حق دادن رای به پارلمان استان و پارلمان شهر را دارند که دارای شرایط زیر باشند؛

1.تابعیت سوئدی داشته باشد.

2.تابعیت یکی از کشور های عضو پارلمان اروپا را داشته باشد و همزمان در سوئد زندگی کند و مالیات بدهد.

3.تابعیت کشوردیگری داشته باشد ولی سه سال پشت سر هم در سوئد زندگی میکند و مالیات داده است.

از سال 1999 استان ها و شهرستان ها دارای قوانین خاص خود شدند که توسط پارلمان مرکزی این قوانین تصویب شدند. البته در تدوین این قوانین اعضاء احزاب مختلف نقش داشته اند.

امورقضائی:

دادگاه شهر و استان دارای هیئت ژوری هستنذ . هیئت ژوری نیز به مانند سایر ارگان های اداری در سطح استان و شهرستان توسط پارلمان استان وپارلمان شهر انتخاب میشوند.دادگاه عالی در کاتگوری های مختلف فاقد هیئت ژوری میباشد. برای انتخاب شدن در هیئت ژوری لازمه اش تنها عضو حزبی بودن نیست بلکه نباید کارمند بعضی از ادارات بود. فرد مورد نظر نباید مرتکب جرم شده باشد.

مجری: آیا اگر احزاب راست درسوئد قدرت را بدست بگیرند این سیستم اداری سوئد تغییر می کند؟

ثریا: خیر تغیر نمیکند چون سیستم های اداره کشور بر اساس قوانین تصویب شده در پارلمان های مختلف است.