هر سال در روز دهم دسامبر جایزه صلح نوبل به فرد، افراد و یا سازمانی که در جهت صلح در جامعه جهانی تلاش مؤثری کرده باشد، اعطا می گردد. وظیفه انتخاب نامزد این جایزه به عهده کمیته نروژی صلح نوبل است که در اسلو مستقر می باشد. اعضای این کمیته بوسیله مجلس نروژ برای مدت شش سال انتخاب می گردند، و در تصمیم گیری های خود مستقل عمل می کنند. برای انتخاب نامزد نهایی جایزه صلح نوبل کشمکش بزرگ سیاسی در پس پرده صورت می گیرد. سمت و سوی این جایزه با سیاست های بزرگ جهانی پیوند دارد.
کمیته نروژی نوبل آقای خوان مانوئل سانتوس رییس جمهور کلمبیا را شایسته صلح نوبل برای سال 2016 اعلام کرد. دلیل گزینش آقای سانتوس تلاشی است که او برای پایان دادن به جنگ داخلی 50 ساله در کشورش انجام داده است. در این جنگ ها تا کنون صدها هزار نفر در طی این پنج دهه کشته شده اند.
خوان مانوئل سانتوس کیست؟
آقای سانتوس را نباید از جبهه کبوتران صلح به حساب آورد. او بر خاسته از یک الیته دست راستی کلمبیا و از جبهه عقاب هاست. این الیته حکومتگر در میان بسیاری از کلمبیایی ها مشهور به بدنامی است. خود او در دوره ای وزیر دفاع کلمبیا بود و در دوران وزارتش در سرکوب چریک های مخالف و اعمال خشونت علیه مخالفان سیاسی بسیار شدید عمل کرده است. او پس از انتخابش به عنوان رییس جمهور کلمبیا، تلاشی را برای مذاکره با مخالفان مسلح آغاز کرد. آغاز این روند کار بسیار دشواری بود، به این دلیل که او می بایست در مقابل جناح راست گرا که خودش متعلق به آن است، مقاومت می کرد. متقاعد کردن کردن جناح راست حاکم به همان اندازه دشوار بود که راضی کردن مخالفان مسلح چپ گرا. آقای سانتوس در سخنرانی بسیار زیبا و پر محتوای خود در مراسم روز گذشته اعطای جایزه صلح وعده داد که مسیر دشوار مذاکره را تا رسیدن به صلح کامل ادامه دهد، هر چند که بعضی از محافل جهانی و نیروهای سیاسی کلمبیایی چندان به آینده مذاکرات خوش بین نیستند.
جنگ کلمبیا بر سر چیست؟
جنگ داخلی کلمبیا از 1948 در درجه اول بین دو جناح حاکم لیبرال و محافظه کار آغاز شد که در مرحله اول ده سال به درازا کشید. این دوران ده ساله که به دوران«خشونت»معروف گردید، در نهایت با سازش دو الیته متخاصم پایان یافت. در نتیجه این جنگ 300.000 نفر جان باختند. پیامد سیاسی این سازش و کنار آمدن دو جناح، آن شد که قدرت سیاسی و دولتی بین دو الیته تقسیم گردید. هم زمان آنها جبهه واحدی را علیه کمونیست ها و نیروهای چپ گرا و کشاورزانی که حاضر به همکاری با دولت نبودند، بوجود آوردند. از طرف دیگر کشاورزان بی زمین، جریان های کمونیستی و نیروهای چپ گرای تند رو علیه دولت سلاح بدست گرفتند. جنگی که در این مرحله بین نیروهای چپ گرا و دولت راست گرای کلمبیا آغاز شد، و تا کنون صدها هزار کلمبیایی را به کام مرگ برده است، همچنان ادامه دارد و یکی از فاجعه بارترین جنگ های دوران ماست.
نیروهای مسلح مخالف دولت عبارتند از نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا(اف.آ.آر.سی) و ارتش آزادی بخش ملی(ا.ال.ان). جنگ بین دولت و این نیروها از 1964 آغاز گردیده است و تا کنون 220000 نفر قربانی آن شده اند. علاوه بر این دو نیرو ، یک نیروی مسلح خطرناک نیز بوسیله مالکان بزرگ و کارتل های مواد مخدر ایجاد گردید، بنام نیروهای متحد دفاع از خود(آ.یو.سی). این نیرو معادل بسیج در جمهوری اسلامی است. این نیروها تسلیحات دولتی دارند اما مستقل از دولت عمل می کنند و هدفشان مبارزه با چریکهای کمونیست و تقویت دولت است. این گروه اخیر در این سال ها مرتکب جنایت های بزرگی علیه شهروندان کلمبیایی شده است. گروه اخیر از سال 2003 سلاح را به زمین گذاشت اما در عمل همچنان اعمال خشونت بار را در پوشش باندهای مواد مخدر ادامه می دهد.
نقش پیچیده ایالات متحده آمریکا تحت عنوان مبارزه با مواد مخدر در کلمبیا و مبارزه با چریکها برای تسلط بر منابع نفتی که در قلمرو زیر تسلط چریکها قرار دارد وضع سیاسی را پیچیده تر کرده است.
روند پیشبرد صلح در کلمبیا کار دشواری است. اما رییس جمهور سانتوس در سخنان روز گذشته خود در سالن شهر داری اسلو وعده داد که راه صلح و مذاکره را با همه دشواری هایش به پیش خواهد برد.
11.دسامبر.2016
احمد تاج الدینی