میلیونها ایرانی ساکن مناطق غیرمرکزی و استانهای مرزی کشور دارای مذهب تسنن هستند. در بخشهایی از کردستان، خوزستان، بلوچستان، ترکمنستان، تالش گیلان، شرق خراسان و نقاط دیگری از ایران شمار بیشتری از جمعیت مسلمانان سنی مذهب هستند. از چهار دهە پیش با تشکیل جمهوری اسلامی در ایران و بە دنبال آن از بین رفتن رژیمهای نیمە سکولار در کل منطقە انواع و اقسام حکومتها و گروەهای اسلامی تندرو شکل گرفتە و جایگزین آنها گردیدەاند. جهل و خرافە، بیرحمی و خشونت، جنگ و ترور و کشتار شهروندان، عدم تحمل یکدیگر و مجازات دگراندیشان، دامن زدن بە اختلافات فرقەای و زن ستیزی و بی قانونی و هرج و مرج و فقر گستردە و انبوهی از معضلات و گرفتاریهای فردی و اجتماعی در قالب استبدادهای دینی و گفتمان اسلامی این بخش وسیع از جهان را بە خاک سیاە نشاندە است. افراطیون شیعە پاسدار و بسیجی و حزب اللهی و حشد الشعبی میشوند درحالکیە تندروهای سنی بە دنبال طالبان و داعش و القاعدە و وهابیگری میروند. در این میان کردستان با وجود تمام سنتهای مبارزاتی و غیر مذهبی و ترقی خواهانەاش تافتە جدا بافتەای نبودە و از سالها پیش شاهد نفوذ خزندە و رو بە گسترش اسلامگرایی در میان جوانان بویژە در مناطق دورافتادە اورامان بودەایم. گزارشها حاکی است کە با نهایت تاسف و شرمندگی فرد یا افرادی از تروریستهای دیروز در تهران کرد تبار و وابستە بە داعش بودند. چە دردناک است واقعا درحالیکە کردها قربانیان اصلی توحش آدمخواران داعش در کل منطقە بودە و جهانیان از چند سال پیش شاهد نبردهای جانانە و تاریخی کردها در کوبانی و دیگر مناطق بودەاند اکنون بە گونە دیگری مورد بحث قرار بگیرند. چە بیشمار جانهای عزیز و پرشوری کە برای درهم شکستن تروریسم اسلامی فدا شدەاند. بدون حضور و پایمردی کردها شهر موصل نمیتوانست از لوث وجود داعش پاک شود و هم اکنون و در همین لحظات نیز نبرد خانە بە خانە یگانهای مبارز کرد سوریە برای تار و مار ساختن داعشیان در رقە در جریان است. یکی از احزاب کردستان ایران گویا سە سال پیش با ذکر نام نسبت بە تبلیغات و یارگیری برای اسلامگرایان داعش در روستاهای اورامان و شهرک جوانرود هشدار دادە بود. نام یکی از آنها جزو تروریستهای بە هلاکت رسیدە دیروز آمدە است. بارها میشنیدیم کە از این دست فعالیتهای سلفی گری از مدتی قبل در جریان است ولی جمهوری اسلامی تا زمانیکە آنها را همسو با خودش و در جهت مخالفت با احزاب کردستان ارزیابی میکرد علیرغم هشدارها از کارشان جلوگیری نمیکرد. در بلوچستان هم چنانکە میدانید جریاناتی مانند جنداللە وجود داشتەاند. تمام این گرفتاریها از دخالت دادن دین در سیاست و کشورداری سرچشمە میگیرد. با شرکت در انتخابات بی معنی و جا بە جا ساختن آخوندها از این مقام بە آن مقام دردی دوا نمیشود. متهم ساختن یکدیگر و ایجاد حساسیت و دامن زدن بە مسائل قومی و مذهبی کار را بر ما خرابتر خواهد کرد. تنها سکولاریسم و دمکراسی خواهی میتواند یکپارچگی ما را بە همراە داشتە باشد. بە جای انکار باید واقعیتها را آنگونە کە هستند دریابیم و چارەجویی کنیم. نە آنها را نادیدە بگیریم و نە زیادی پر و بال دهیم و از کاهی کوهی بسازیم.