در حالیکه بحران ساختاری نظام سرمایهداری، جهان را فراگرفته است و کاهش دستمزدها در جای جای این کرهی خاکی بیداد میکند و قدرت خرید فرودستان نیز روز به روز کاهش مییابد، نگرشهای فاشیستی به فعالیت موزیانهی خود افزودهاند و در قالب احزاب و تشکلهای راستگرا پا به میدان تسخیر پستهای سیاسی گذاشتهاند.
پراکندگی چپ در جهان به طور کلی از یک سو و از سوی دیگر به خاطر نبود یک تشکلهای کارگری در کشورها و حتا نبود تشکل بینالمللی مستقل کارگران، موجب شده است که راستهای افراطی به مسئولیتهای قانون گذاری و حتا اجرایی برخی کشورها حمله کنند! در کشورهای فرانسه، هلند، دانمارک و برخی کشورهای اروپایی، راست افراطی تا آنجا پیش رفت که به مرحلهی دوم انتخابات ریاست جمهوری نیز رسید، هماینک اما در کشورهای پیرامونی مثل ایران، ترکیه، افغانستان و برخی کشورهای آسیای جنوب شرقی و خاورمیانه، سالهاست با نگرش فاشیستی، نظام سرمایهداری جهان را نمایندگی میکنند و هیچیک از کشورهای مدعی توسعهی انسانی به مسائل و ناهمگونیهای آن کشورها نمیپردازد، افکار عمومی جهان نیز با افسار رسانههای وابسته به حکومتها کنترل میشود و از اعتراضهای دههی 60 و 70 خبری نیست! نظریهپردازان سرمایه نیز با حملهی وحشیانه به نیروی کار تلاش میکنند تا بحران ساختاری کنونی را کاهش دهند و نظم موجود در راستای منافع نظام سرمایهداری اندکی با تتش اما پیش میرود چرا که سود سرمایهی جهانی را حلقههای زنجیرهی سرمایه در کشورهای پیرامونی و کشورهای درحال توسعه به خوبی تامین میشود.
یکی از کشورهای در حال توسعه و تا گریبان بدهکار، کشور برزیل است که در کشاکش مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری، راستهای افراطی با بیش از 55 درصد رای در مرحلهی دوم بر کاندید چپگرای برزیل پیروز شدند! هرچند این خبر، نه تنها برای کارگران آمریکای لاتین، بلکه برای فروشندگان نیروی کار در همه جای جهان ناگوار است، اما بد نیست تا اندکی به نگرش”ژایر بولسونارو”، رئیس جمهور راستگرا و فاشیست بیاندازیم تا بدانیم جهان به کدام سو میرود؟!
پیشاپیش بهتر است بدانیم که برخی بانکهای جهانی ازجمله دئوچه بانک که یک بانک معروف آلمانی است، تمام قد از “ژایر بولسونارو” در همهی مراحل مبارزهی انتخاباتی از وی پشتیبانی کرد! دوم اینکه پس از اعلام نتایج انتخابات، “ژایر بولسونارو” در تلویزیون ظاهر شد و با میلیونها برزیلی سخن گفت، نخستین جملهی وی این بود:
“اول از همه میخواهم خدا را شکر کنم. این قول یک حزب یا سخنی از طرف یک شخص نیست. این سوگندی است که در محضر خداوند بیان میشود.”!!!
ایشان از یکم ماه ژانویه 2019 به طور رسمی به تخت ریاست جمهوری تکیه خواهد داد، اما “از خدا شاکر بودن” و “سوگند خوردن در محضر خداوند” رفتار همیشگی حکومتهای خودکامه است که یکی از بارزترین آنها جمهوری اسلامی در ایران است و برای زنان و مردان، به ویژه کارگران و فرودستان اینگونه سخن گفتن تازگی ندارد! اما بد نیست با برخی از مواضع بیشرمانه و گستاخانهی “ژایر بولسونارو” رئیس جمهور جدید برزیل آشنا شویم:
1 ـ وی بیان کرده است که طرفداران سرخ برزیل را ترک کنند!
2ـ مواضع زنستیزی او زبانزد همهی اهالی آمریکای لاتین شده است، چونکه در همهی سخنرانیهایش زنان را تحقیر و تمسخر کرده است!
3ـ ایشان به طور شفاف گفته است: “هرگز به زنان و مردان حقوق برابر پرداخت نخواهم کرد.”!
4ـ وی رنگینپوستان و دیگر اهالی آمریکای لاتین را در برزیل تحقیر کرده و گفته است: “از رنگینپوستان کاری برنمیآید، حتا به درد تولید مثل هم نمیخورند.”!
5ـ او به طور شفاف گفته است که در برابر مخالفان خویش، موافق زندان و شکنجه و تیرباران و اعدام است!
6ـ او در مراسمی در شهر ریودژانیرو در برابر صدها هزار نفر گفت: “بزرگترین ضعف من این است که پس از داشتن چهار پسر، پنجمین فرزندم دختر شد.”!!!
7ـ وی اعلام کرد که از روابط با دیگر کشورهای آمریکای لاتین دست خواهد کشید و روابط مستحکمتری را با کشورهای ایالات متحدهی آمریکا، ایتالیا، آلمان و اسرائیل برقرار خواهد کرد!
8ـ وی قول داده است که سیستم آموزشی و دروس مدارس را تغییر و نظام آموزشی را کالایی خواهد کرد!
9ـ ایشان با افتخار گفته است که قوانین سختگیرانهتری را در مورد سقط جنین به اجرا خواهد گذاشت!
10ـ وی اعلام کرده است که با همجنسگرایی به هر شکل آن مخالف است و ریشهی آنها را در برزیل خواهد سوزاند!
با اندکی توجه به این 10 مورد، میتوان پی برد که این جملهها برای ما چقدر آشناست و حکومت جمهوری اسلامی، همهی این موارد را در کشور ایران در چهل سال گذشته اجرا کرده است. هرچند دقایقی پس از پیروزی “ژایر بولسونارو” نهادهای پشتیبان حقوق بشری بینالمللی به وی انتقاد کردند، اما رشد منفی اقتصاد و رکود بیسابقه در عرصههای صنعت و تجارت و کشاورزی در کل کشور برزیل از یک سو و از سوی دیگر ناکارآمدی چپ موجود در برزیل موجب شد که یک فاشیست راستگرا از صندوقهای رای بیرون بیاید. اما باید یادآوری کرد که از آغاز سال 2019، فرودستان برزیل به ویژه زنان و رنگینپوستان روزگار دشوارتری خواهند داشت و چنانچه چپ به معنای مخالفان راستین نظم موجود در جهان نتوانند به این مشکلات به شکل متشکل و همصدا بپردازند، میتوان ظهور راستگرایان را در دیگر کشورهای آمریکای لاتین و اروپایی نیز از همین امروز پیشبینی کرد.
ساسان دانش
29 اکتبر 2018
7 آبان 1397